“İğdebeli’ne yağmur yağıyor.
Yağsın ! Ne fark eder.
Fakat bundan sadece yüzyıl sonra bile Arap ne sen
ne ben ne savcı ne komiser
Hani şairin dediği gibi yine yıllar geçecek ve geride
benden bir iz kalmayacak yorgun ruhumu karanlık
ve soğuk kuşatacak.
Doktor Cemal’in (Muhammet Uzuner) bu
monoluğu yıllar geçse de unutulmayacak.
Kırıkkale Keskin’den
Cannes film festivali’ne bir yolcululuğa çıkan ve
“Büyük Ödül” ile dönen Bir Zamanlar Anadolu’da
Filmde köy muhtarı karakterini canlandıran Ercan
Kesal’ın hikâyesinden derlenmiştir.
Senaryosunu Ebru Ceylan,Nuri Bilge Ceylan ve
Ercan Kesal’ın yaptığı Yönetmenlik koltuğunda
Nuri Bilge Ceylan’ın oturduğu bu başyapıt 23 Eylül
2011’de vizyona girse de yıllar içerisinde Babam
ile bir çok kez izlemiştik.
Film aslında 12 saatlik bir olayı cinayeti çözmeye
çalışan insanların yaşadıklarını 2 saat 37 dakikada
harikulade bir şekilde anlatıyor.
Daha filmin ilk sahnesinde kendimi de o
topraklarda hissetmiştim bu şahane bir sinema
başarısıdır bence bir yönetmen için.
Çeşme den diğerine sonra diğer çeşmeye arayışlar
devam ederken
Sinirler gerilir, yorgunluk, uykusuzluk derken Savcı
bir yemek arası verelim der
“Ceceli Köyü Muhtarı’na haber verilir.
Köy muhtarı’nın (Ercan Kesal) çocukların durumu
iyi ama ekliyor köylünün durumu perişan ama tek
bir isteği var projesinin yapıldığı “gasilhaneli bir
morg”
Tam o esnada elektrikler kesilir
“gelir gelir Allah can sağlığı versin elektrikte gelir
su da gelir der Muhtar.
Bu sene kısmetse üçüncü döneme seçimlere
hazırlanıyoruz bakalım.
Benim niyetim hiç yoktu.Komşular çok ısrar ettiler
diyor “Ercan Kesal”
Komiser Nâci ekliyor “Yalnız et bir numara “
Bir odanın içinde yer sofrası’nda yenilen yemek
herhalde samimi repliklerle Türk Sinema Tarihi’ne
geçmiştir.
Muhtar’ın konuşmaları sırasında
Komiser Nâci’nin tebessümü film gereği mi ? yoksa
gayri ihtiyari bir Yılmaz Erdoğan tebessümü mü ?
Yemeğin sonrasında Savcı Nusret
Doktor Cemal’e Bir intihar hikayesi anlatır. Bir
başkasını cezalandırmak için intihar eder mi ?
İnsan !
Yemek biter esas işimize geri dönmek zorundayız !
Zanlı Kenan (Fırat Tanış) bir sigara ister doktordan.
“Ne yapacaksın sigarayı diye sorar komiser” bir
çeşmeden diğerine sürüklemiştir Kenan herkesi…
Sinirler gerilmiştir.
“Sigara istiyorsan önce hak edeceksin”
Bak Savcı’ya adam hukuk tahsili yapmış çalışmış
sigarasını da içer fırçasını da atar niye hak etmiş
adam.
Komiser Nâci sitem doludur.
Ceset bulunduğu’nda artık sabah olmuştur.
Komiser Nâci (Yılmaz Erdoğan) yanında Arap Ali
(Ahmet Mümtaz Taylan) var iken biraz sitemkârdır.
“Sabaha kadar biz koşalım halayı sen çek. Halay
başı olacaksın Arap
Bu Dünyada halay başı olacaksın” !
Ceset boylu boyunca uzanır yerde
Savcı ,doktor, otopsi teknisyeni herkes oradadır.
“Ceset 35-40 yaşları’nda
“Clark Gable” görünümlü 80-90 kg tahmini ağırlıklı
dediğinde herkes güler…
Abi yazıyorsun der savcı…
Savcım “Clark Gable”a benziyorsunuz biliyorsunuz
? değil mi ? dediğinde Otopsi teknisyeni
Hadi hadi ciddi olalım biraz…der Savcı. Tam o anda
Savcı’nın bakışları Tarladaki Arap Ali’ye (Ahmet
Mümtaz Taylan) takılır.
Tarladan kavun toplamaktadır Arap Ali arabanın
bagajına koyacaktır.
Neden sonra Savcı Nusret’in üniversitedeki
lâkabının
“Clark Nusret” olduğunu da öğrenmiş oluruz.
Ama ceset torbasının unutulması da mânidardır.
Nasıl olsa battaniye vardır !
Yağmurlu bir sabah ve bozkırda “Allı turnam”
eşliğinde geri dönüş başlar beşinci çeşme’den…
Aslında filmdeki karakterleri hep yalnız görürüz.
Doktor Cemal’in geçmişe olan özlemini görürüz
fotoğraflarda sânki geçmişte kalmıştır. Yalnızdır
Ve kapı çalındığında içeriye giren Komiser Nâci’dir.
Çocuğunun ilacını yazdırır.Çocuğu rahatsızdır
komiserin onun içindir bu hüznü
Finali ise Arap Ali(Ahmet Mümtaz Taylan) ile
yapalım.
“Bir gün gelir belki burada yaşadığın şeyler hoşuna
bile gidebilir çoluk çocuk sahibi olunca anlatacak
bir hikâyen olur
Fenâ mı ?
“Bir Zamanlar Anadolu’da” dersin ücra bir yerde
görev yaparken böyle böyle bir gece yaşamıştık
dersin.
Anlatırsın işte masal gibi…
Her şey bittikten sonra bir çorba içmeye gider
doktor Cemal
Olanca yalnızlığıyla , kendinden başka gidecek yeri
kalmamıştır.
Baş rollerinde Taner Birsel, Ercan Kesal,
Muhammet Uzuner, Yılmaz Erdoğan ,Ahmet
Mümtaz Taylan ve Fırat Tanış ve Nihan Okutucu
gibi isimlerin yer aldığı bu sanat eserini
izlemeyenin kalmadığını düşünüyorum.
Başar Özdemir
News
