Bursa’nın Mudanya ilçesinde, tek hücreli organizmaların aşırı derecede üremelerinden sonra toplu halde su yüzüne çıkmalarıyla yaşanan ‘alg patlaması’ deniz suyunu gece yarısı mavi ışıklı hale getirdi.
Marmara Denizi’nin Bursa Mudanya kıyılarında, sularda bulunan ancak mikroskopla görülebilen canlıların (plankton) çoğalması sonucu mavi renkli parlamalar ortaya çıktı.
Özellikle Mudanya ve Güzelyalı kıyılarında biriken algler denizin açık mavi renge dönmesine sebep oldu. Birçok vatandaşın dikkatini çeken tabiat olayında, kimi eğlendi, kimi ise o anları kayda aldı.
‘Alg Patlaması’ olarak bilinen ‘Kızıl Akın’ (RedTide), sucul ekosistemlerde bir veya birkaç alg (fitoplankton) türünün, besin maddelerinin ortamdaki yoğunluklarının artmasına bağlı olarak popülasyonlarının artması, bununla birlikte sudaki oksijen seviyesinin azalması nedeniyle ölerek su yüzeyini kırmızı veya kahverengi bir görünüme sokmasına neden oluyor.
Alg patlamasının yöresel ve mevsimsel olduğu ve genellikle az derin sahil sularında, iç deniz, körfezler, göller ve nehir ağzına yakın yerlerde yoğun görüldüğü belirtildi.
Zararlı alg çoğalmaları veya HAB’ler, denizde ve tatlı suda yaşayan bitki benzeri organizmalar olan alg kolonileri kontrolden çıkıp insanlar, balıklar, kabuklu deniz hayvanları, deniz memelileri ve kuşlar üzerinde toksik veya zararlı etkiler oluşturduğunda ortaya çıkar. HAB’ların neden olduğu insan hastalıkları nadir de olsa zayıflatıcı ve hatta ölümcül olabilir.
Birçok kişi bu oluşumlara ‘kırmızı gelgitler’ adını verirken, bilim insanları zararlı alg oluşumu terimini tercih ediyor. Ülkedeki en iyi bilinen HAB’lardan biri neredeyse her yaz Florida’nın Körfez Kıyısı’nda meydana geliyor. Bu çiçeklenme, birçok HAB gibi, balıkları öldüren ve kabuklu deniz hayvanlarını yemeyi tehlikeli hale getiren toksinler üreten mikroskobik alglerden kaynaklanmaktadır. Toksinler ayrıca çevredeki havanın solunmasını zorlaştırabilir. Adından da anlaşılacağı gibi alglerin çoğalması genellikle suyu kırmızıya dönüştürür.
HAB’lar ABD’nin kıyı eyaletlerinin her birinde rapor edilmiştir ve bunların oluşumu artıyor olabilir. HAB’lar ulusal bir sorundur çünkü yalnızca insanların ve deniz ekosistemlerinin sağlığını değil, aynı zamanda yerel ve bölgesel ekonomilerin ‘sağlığını’ da etkilerler.
Ancak tüm alg çoğalmaları zararlı değildir. Aslında çoğu çiçek faydalıdır çünkü minik bitkiler okyanustaki hayvanlar için besindir. Aslında okyanus besin ağını besleyen ana enerji kaynağıdırlar.
Ancak alglerin küçük bir yüzdesi, balıkları, kabuklu deniz hayvanlarını, memelileri ve kuşları öldürebilen ve insanlarda doğrudan veya dolaylı olarak hastalıklara neden olabilecek güçlü toksinler üretir. HAB’lar ayrıca deniz ekosistemleri üzerinde zararlı etkileri olan toksik olmayan türlerin çoğalmasını da içerir. Örneğin, alg kütleleri ölüp ayrıştığında, çürüme süreci sudaki oksijeni tüketebilir, bu da suyun oksijen oranının o kadar azalmasına neden olur ki hayvanlar ya bölgeyi terk eder ya da ölür.
Ulusal Okyanus Servisi’ndeki bilim adamları, çiçeklerin yerini nasıl tespit edeceklerini ve tahmin edeceklerini belirlemek için birkaç yıldır bu olguyu izliyor ve inceliyorlar. Amaç, topluluklara bu ‘kırmızı gelgit’ olaylarıyla ilişkili olumsuz çevre ve sağlık etkilerini yeterli düzeyde planlayabilmeleri ve bunlarla baş edebilmeleri için önceden uyarılarda bulunmaktır.
News
